Niet alles wat je denkt klopt:
Hoogsensitieve personen verwerken prikkels vaak intens en diepgaander. Ook levens gebeurtenissen zoals kwetsingen, afwijzing, teleurstellingen etc. komen harder aan bij een hoogsensitief persoon.
Door de grotere impact die gebeurtenissen op een hoogsensitief persoon kunnen hebben kan dat betekenen dat zij hierdoor gevoeliger raken voor afwijzing. Elaine Arron -grondlegster van de term High Sensitive Person, ofwel HSP- noemt dat ‘Rejection Sensitivity’.
Hsp’s die een fijne jeugd hebben gehad kunnen uitstekend functioneren, en het zelfs op veel vlakken beter doen dan niet-hsp’s. Maar hsp’s die in minder prettige omstandigheden zijn opgegroeid of op latere leeftijd langer in een onprettige omgeving hebben verkeerd, kunnen daar erg onder lijden.
In mijn praktijk geef ik vaak het voorbeeld van twee kinderen: een hoogsensitief kind en een niet-hoogsensitief kind. Ze gaan samen buiten spelen en willen vragen of Klaasje ook buiten mag komen spelen. Ze bellen aan en de moeder doet open. Ze vragen: ‘mag Klaasje buiten komen spelen?’. De moeder zegt vrij kortaf: ‘Nee dat mag niet’ en doet de deur dicht. Het niet-hoogsensitieve kind draait zich om en zegt: ‘Oké!’ Tegen zijn hoogsensitieve maatje zegt het: ‘Zullen we dan Pietje vragen?’ Het hoogsensitieve kind reageert nauwelijks op zijn vraag: het kijkt wat langer naar de dichte deur en vraagt zich af: ‘Waarom was ze zo kortaf? Heb ik iets verkeerds gedaan?’
Mede door hun diepgaande verwerking van gebeurtenissen, krijgen negatieve ervaringen meer gewicht en kunnen ze gaan anticiperen op mogelijke negatieve of bedreigende situaties waar een element van afwijzing, dreiging of angst in zit.
Hsp’s met Rejection Sensitivity zijn in een verhoogde staat van waakzaamheid, en verhoogd alert op signalen van sociale afwijzing, kritiek, of toekomstige beangstigende situaties. Ze kijken naar de wereld vanuit hun stressbrein; vanuit dreiging en onzekerheid.
We weten uit onderzoek dat de prefrontale cortex, het deel van de hersenen waarmee we opmerkingen en feedback verwerken en de juiste betekenis halen uit wat we horen en zien, niet meer optimaal werkt als je overprikkeld bent. HSP’s kunnen daardoor soms conclusies trekken die niet terecht zijn.
In een staat van stress verkeren is niet alleen extreem uitputtend, het kan er zelfs voor zorgen dat er een self-fulfilling prophecy optreedt; doordat je al anticipeert op een negatieve uitkomst, gedraag je je anders dan iemand die minder ‘zwart’ kijkt, en kun je veroorzaken dat je angst uitkomt.
Zo kan het zijn dat je door kleine zaken je je al erg gekwetst voelt. Bijvoorbeeld door iemand die een afspraak afzegt kun je diep geraakt worden: ‘ze moet me niet’ zou je kunnen denken. Of Je kunt het interpreteren als ‘ik heb vast iets verkeerds gedaan’.
Deze interpretatie hoeft niet te kloppen. Het kan ook zijn dat de persoon die de afspraak annuleerde, plots geen tijd had maar je gewoon nog steeds graag mag!
Door een verhoogde staat van waakzaamheid kun je ook ‘persoonlijke afwijzing’ detecteren waar deze er niet is. Bijvoorbeeld een kennis die voorbij loopt met een norse uitdrukking op zijn gezicht. Dat kun je interpreteren als afwijzing. Of een collega die het niet met je eens is, kun je interpreteren als een persoonlijke afwijzing.
Hoogevoelige Emily vertelde mij onlangs in onze sessie: ‘wanneer ik in de collegezaal zit en de mensen in de rij achter mij lachen, dan ervaar ik dat direct alsof ze mij uitlachen!’
Dit soort situaties zijn uitputtend en onwenselijk, maar komen dus vaak voor bij hoogsensitieve personen.
Het is belangrijk om te leren of jij deze gevoeligheid voor afwijzing hebt en hoe je hier het beste mee om kunt gaan!
In mijn online cursus Hoogsensitiviteit als Kracht (volgende week beschikbaar!) kun je hier meer over leren!
Ook kun je de volgende tips gebruiken!
Stel jezelf de volgende vragen:
Troost jezelf!
Vaak vergeten we dat gevoelens gewoonweg energie zijn. En energie wil stromen. Wanneer het stroomt lost het op.
Ook nare emoties kunnen door je heen stromen, erkend worden en oplossen. Probeer het maar! Je kunt het aan! Wanneer je je gevoelens kunt laten zijn en wanneer je er met je bewustzijn naar toe gaat, zul je merken dat ze hun grip op jou en je reacties verliezen. Je raakt dan steeds beter in staat om op andere manieren naar situaties te kijken!
Je gevoeligheid voor afwijzing verminderd en je voelt je steeds een beetje beter!
© 2024 Tessa
