Niet geraakt worden door kritiek

Veel mensen ervaren dat zij geraakt worden door kritiek. Ook ik kon soms van slag raken wanneer ik kritiek kreeg! Het feit dat ik kritiek te veel binnen liet komen en mijn geraaktheid, dát zei iets over mij. En daar kon ik aan werken. Voor mij was het nodig om te zien dat ik wilde voorkomen dat ik afgewezen werd. Ik wilde graag lief gevonden worden. Ik leerde vervolgens dat mijn eigenwaarde los stond van eventuele kritiek! Het was goed om me dat te realiseren!

Hoe doe je dat nou? Iets binnen laten komen of niet binnen laten komen?
Een manier is om de wijze yogi in het volgende verhaaltje te volgen:

Er was eens een man die bekend stond als wijs en verlicht. Hij mediteerde boven in een berg in een grot. Vaak kwamen er mensen bij hem op bezoek die van hem wilden leren, sommige mensen wilden hem zelfs filmen voor documentaires. Hij was wijs en verlicht, altijd gelijkmoedig en straalde!
Er kwam op een dag een journalist die niet geloofde in verlichting. Deze man beklom de berg met een cameraploeg en kondigde zich aan bij de oude wijze man.
De journalist zei bruusk en beledigend: ‘Ik hou niet van spirituele mensen, dat zijn allemaal oplichters. Jij bent een oplichter en een zwever. Je bedriegt al die arme mensen met die onzin van verlichting!’
De wijze man bleef gelijkmoedig en vriendelijk.
Toen later die dag de cameramensen aan het opruimen waren, vroeg een van hen aan de wijze man: ‘Hoe kunt u zo vriendelijk blijven met wat onze journalist allemaal tegen u zei! Doet het u dan niets? Ik kan me voorstellen dat het u pijn doet en dat spijt me! Dat we in uw huis dergelijke woorden tegen u hebben laten spreken.’
De wijze man keek de cameraman aan en zei: ‘Als de journalist me een cadeau wil geven en ik neem het cadeau niet aan… wie heeft dan het cadeau?’
‘Eeeehhh,’ zei de cameraman, ‘de journalist.’
‘Dat klopt,’ zei de wijze man en glimlachte vriendelijk naar de cameraman…

Zoals deze wijze man, de cameraman leerde, is een mening, opmerking of overtuiging iets wat je kunt aannemen of niet, net als een cadeau. Je kunt vriendelijk bedanken en toch weigeren de opmerking binnen te laten komen. Je hebt geen invloed op de dingen die mensen vinden, denken of zeggen. Je hebt wel invloed op hoe dit wel of niet bij je binnenkomt. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: ‘Dank je dat je dit met me deelde.’ Een reactie waarbij je de opmerking erkent, maar niet aanneemt. Dat is jouw mening, ik laat het niet binnenkomen.
Dat is iets wat ik toepas in situaties van onrecht. Wat mensen ook roddelen, hoe zeer mensen ook kwaadspraak verspreiden, ik hoef het niet aan te nemen. Hoe lastig het ook is, ik probeer naast het stellen van duidelijke grenzen ook respect te tonen voor andermans onwetendheid. Meer kan ik niet doen.
In andere situaties waarin je geconfronteerd wordt met bijvoorbeeld een uitspraak van iemand welke je raakt, kun je vragen stellen. Zoals: ‘Sorry, kun je herhalen wat je zei? Ik hoorde het niet.’ Veel mensen haken dan af, omdat je ze helpt nog een keer na te denken over wat ze hebben gezegd. Wanneer ze het niet herhalen, kun je het loslaten. De meeste mensen realiseren zich dan pas dat ze iets kwetsends zeggen of komen erachter dat ze het helemaal niet zo bedoelen!

Als ze het wel herhalen en het lijkt alsof mensen je toch echt willen kwetsen, dan kun je vragen: ‘Wat is je bedoeling met deze woorden? Ik begrijp je intentie niet helemaal. Welk effect wil je dat deze woorden op mij hebben?’

Een mooi voorbeeld: een vrouw, Pia genaamd, had een feestje georganiseerd en vlak voordat het feest begon zei een vriendin van haar: ‘Ik zou dat nooit doen, die dansvloer daar! Dat is echt niet slim!’ Pia voelde zich gekwetst. Was ze dan dom? Waarom zei die zogenaamde vriendin dat nou?!
Omdat Pia van haarzelf wist dat ze soms moeite had met kritiek, vroeg ze aan haar vriendin: ‘Ik begrijp je intentie niet helemaal. Welk effect wil je dat deze woorden op mij hebben?’
De vriendin zei: ‘Nou, ik kan me herinneren dat er vorig jaar ook daar een dansvloer stond en de dansers waren de andere dag allemaal verkouden, dat lijkt me niet de bedoeling en dan krijg jij het op je dak! Misschien kun je de dansvloer nog verplaatsen, het feest is nu nog niet begonnen.’
Pia: ‘Oh, dus je wilt me helpen door me de dansvloer te laten verplaatsen, zodat ik eventuele gevolgen niet op mijn dak krijg?’
‘Ja,’ zei de vriendin, ‘wat anders?!’

Pia bloosde, bedankte haar vriendin en ging aan de slag met de dansvloer.
Wat Pia in de eerste instantie had ingevuld -namelijk dat haar vriendin haar bekritiseerde en haar dom vond, was helemaal niet de bedoeling van de vriendin. Zo zie je hoe snel een misinterpretatie kan worden gemaakt!
Het is dus belangrijk dat je je bewust bent en blijft van je eigen gevoelens bij kritiek of geraaktheden. Voel je je geraakt, dan is nader onderzoek nodig naar je eigen mening, overtuigingen en gevoelens.
Je kunt evenwel ook alvast handig reageren op de bovengenoemde wijze zodat misverstanden worden voorkomen!

Wanneer iemand werkelijk probeert je te kwetsen en dit ook duidelijk maakt na het beantwoorden van jouw vragen, kun je ervoor kiezen te zeggen: ‘Oké, je wilt me kwetsen, helaas het werkt niet. Het komt niet binnen. Het zegt me veel over jou eigenlijk.’
Mensen kunnen je nooit kwetsen, tenzij jij dat toelaat. Wanneer je je gekwetst voelt, is dat een aanwijzing dat je je gevoel moet onderzoeken. Het wil je iets vertellen over jezelf!