Hoe we de wereld bekijken is gekleurd door wat we hebben meegemaakt. We bekijken onze wereld als het ware door een gekleurde bril. Helaas zijn we ons daar vaak niet van bewust!
Sanne: Ik zette een doos in de schuur en mijn man ging helemaal uit zijn dak. Hij was woest. Volgens hem had ik die doos daar niet moeten neerzetten. Ik werd ook boos. Ik had namelijk alleen een goede intentie. Ik wilde ons huis opruimen! We stonden te schreeuwen tegen elkaar en dit is niet de eerste keer. Ik wordt er moedeloos van!
Het is inmiddels zover dat hij al boos wordt als ik mijn jas over die van hem heen hang aan de kapstok, of zelfs wanneer ik te hard kauw wordt hij boos op mij. Wat kunnen we doen?
We zien bij Sanne en haar man Max dat ze in een getriggerde toestand verkeren. Hierdoor komen ze in een negatieve interactiecirkel terecht.
Max is in Sannes emotionele brein een gevaar! En Sanne is in Max emotionele brein een gevaar.
Dit gevaar is een gevaar voor de emotionele behoeften. Emotionele behoeften zoals behoefte aan respect, liefde en nabijheid. Deze behoeften zijn van levensbelang en dus reageert het emotionele brein hier heel heftig op.
We hebben instinctief bepaalde copingsmechanismen in ons: vechten, vluchten of bevriezen.
In conflicten zien we vechten vaak terug als: bekvechten, ruziemaken, schelden, stem verheffen, je gelijk willen halen. Er worden soms rake dingen gezegd die de ander triggeren om ook terug te vechten. De cirkel begint!
Vluchten zien we vaak in vormen als: weglopen, de ander gelijk geven, ‘laat maar zitten’ zeggen, iets anders gaan doen, verdoving zoeken in alcohol, eten of iets anders. Hard gaan werken, de ander vermijden. Gesprekken vermijden. De partner kan zich afgewezen voelen door dit vlucht gedrag, of (nog meer) in de steek gelaten. Deze kan zich ook terugtrekken, of juist in de aanval gaan. De cirkel begint.
En bevriezen zien we vaak terug als: een partner die niks kan terug zeggen. Vastloopt in gedachten. De partner kan dit interpreteren als ‘ik wordt genegeerd’, ‘er is geen verbinding!’. Uit angst voor dit verlies kan deze vervolgens nog harder gaan trekken om de ander uit zijn bevroren toestand te halen. De cirkel begint.
We kunnen allemaal last hebben van interactie cirkels. Wil je meer weten over die van jou? Vul dan gratis de EFT interactiecirkel in voor meer inzicht in jullie manieren van reageren!
De vecht of vlucht reacties (fight or flight mechanismen) lijken wanneer we zo schetsen niet zinvol. Echter in de natuur zijn ze juist bedoelt om weer verbinding te herstellen!
In de praktijk hebben ze vaak een averechts effect. Er komt verwijdering i.p.v. toenadering omdat de pijn en de angst een reactie geeft die vaak groter is dan de situaties zelf.
Zoals bij Sanne en Max. Het gaat hier niet om de doos in de garage of om de jas. Het gaat hier om de boodschap achter de inhoud. En die boodschap betreft de emotionele behoeften en onderliggende angsten.
Max voelt zich achtergesteld door Sanne. Hij heeft het gevoel geen plek te hebben bij haar en de kinderen. Hij voelt zich afgewezen en miskend. Hij heeft behoefte aan respect, toenadering, acceptatie en liefde. De manier waarop hij probeert aan Sanne zijn behoeften kenbaar te maken is door te schreeuwen en boos te worden. Iets wat hem niet de liefde oplevert die hij wenst. Toch is zijn onbewuste angst reactie zodanig sterk, dat hij zich niet kan beheersen. Dit komt omdat er onderliggend dus pijn aanwezig is welke zijn emotionele reactie versterkt. Zijn angst ligt onder zijn boosheid. En zijn boosheid probeert hem te beschermen tegen de pijn!
Je kunt je voorstellen wanneer je ooit bent gebeten door een slang, je veel banger bent voor het dier, dan wanneer je nog nooit bent gebeten.
Zo is het ook in onze relaties. Wanneer we (bijvoorbeeld als kind) zijn afgewezen, of in de steek zijn gelaten door een partner dan is onze angst voor afwijzing groter en zal onze emotionele reactie ook sterker zijn.
Wanneer we de lading van die onderliggende reactie kunnen verminderen zien we dat onze reacties op onze partner ook milder kunnen worden en beter beheersbaar kunnen zijn.
Het verminderen van de onderliggende lading kun je doen door contact te maken met je gevoel. Dit te observeren en hier liefdevol mee om te gaan: ‘Kijk nou eens wat ik voel. Ik voel me angstig, onrustig, boos, bang, verdrietig… etc. Jeetje wat is dat zwaar zeg om te verdragen. Ik denk dat ik het niet aankan, ik denk dat het de anders schuld is. Ik denk dat de wereld naar de klote gaat. Jeetje wat een heftige gedachten heb ik. En wat een heftige gevoelens. Jeetje geen wonder dat ik denk dat ik in gevaar ben! Geen wonder dat ik zo boos reageerde of zo verdrietig werd. Het doet me ook denken aan die keer dat ik 8 was en ….’
Op die manier kun je liefdevol en compassievol je gevoelens en gedachten onderzoeken. ZONDER te REAGEREN. Je kunt de gevoelens leren verdragen waardoor je leert dat je ze aan kunt zonder dat je ze hoeft te veranderen of te voorkomen.
In feite is (automatisch) reageren een manier om je gevoelens op te lossen. Je wilt die nare gevoelens niet dus je probeert (wat in jouw ogen de oorzaak is, bijvoorbeeld je partner in dit geval) te veranderen. Je probeert de gevoelens weg te vechten, te vermijden, op te lossen, weg te drukken. Omdat het lijkt alsof je ze niet aan kunt of omdat ze heel onaangenaam zijn en in het verleden waarschijnlijk nog pijnlijker en onaangenamer waren! Die herinnering plus de huidige situatie samen ervaar je (onbewust) als zo groot dat je dus automatisch reageert.
Leren je emoties BEWUST te ervaren ZONDER te REAGEREN is daardoor een hele belangrijke stap.
We kunnen dan bewuster om gaan met de cirkel en zijn dan vaak beter in staat om de volgende stappen te volgen:
Bovenstaande stappen zijn gebaseerd op de Geweldloze of verbindende communicatie van Marchell Rosenberg.
Wellicht wil je het zelf proberen! Het is namelijk best lastig om wanneer je je werkelijk boos, bang of verdrietig voelt uit dat gevoel te kunnen stappen en naar jezelf te kunnen kijken! Er is wat oefening en bewustwording voor nodig om dit te kunnen! Een leuke uitdaging dus!
Kijk hier ook de animatie over omgaan met triggers in relaties!
© 2024 Tessa
