Verlichting vind ik een beladen woord. Meestal doet het me denken aan mensen die me vertelden: ‘dit is mijn laatste leven, ik ben bijna verlicht’. Aan de andere kant roept het associaties op van verlichte mensen zoals Jezus en Boeddha, maar die heb ik niet gekend, dus wat is dan verlichting? Ik denk dat we hier op aarde allemaal nog niet zo ver zijn, mensen die streven naar verlichting zijn er gelukkig wel! Ook zijn er mensen die ervan overtuigd zijn dat ze verlicht zijn en die toch last hebben van vele menselijke ervaringen, ergernissen, emoties en gedragingen die niet geheel passen bij een verlicht persoon.
In tegenstelling tot sommige mensen weet ik dat ik niet verlicht ben (helaas). Ik worstel dagelijks met mijn menselijke eigenaardigheden en er is zoveel te verbeteren dat ik verlichting nog lang niet in beeld zie. En dat geeft niet. Ik doe mijn best! Ik probeer het beste mens te zijn wat ik kan zijn, en dat is voldoende.
Ik zie verlichting daarnaast letterlijk als jezelf verlichten. Jezelf verlichten van de zware rugzak met ballast die je wellicht je hele leven al bij je draagt!
Levenservaringen, trauma’s, overtuigingen, verwachtingen. Dat zijn zware dingen in je rugzak. Het leven kan een stuk minder prettig zijn als je dagelijks die zware zaken moet rondsjouwen!
De eerste stap naar verlichting is volgens mij verlichting van jezelf. En wanneer je zelfkennis opdoet is dat alsof je graaft in je rugzak en je er enkele zware boeken uithaalt en aan de kant legt. Zo! Die hoef je niet meer mee te zeulen!
Door te werken aan persoonlijke ontwikkeling ‘verlicht jezelf dus’ Het maakt je lichter van belemmerende zaken zoals angst en toekomstgedachten: ‘oh als er dit gebeurt dan moet ik dat… als dat maar niet gebeurt want dan wordt ik helemaal gek, want… ‘
Het verlicht je van pijnlijke herinneringen: je leert loslaten en je kunt trauma’s ontladen. Vanuit zelfkennis begin je je omgeving te begrijpen en te accepteren!
Verlichting is dus jezelf bevrijden van de slavernij van je hoofd. Jeetje zul je zeggen ‘slavernij! Dat is wel een heel groot woord!”
Helaas is dat vaak wel wat wij zijn: slaaf van onze gedachten. We maken ons zorgen over de toekomst, over het verleden. We maken ons zorgen over ons figuur, wat we zeggen of moeten doen. Waartegen we ons moeten verzekeren, ons inkomen, onze partner, onze kinderen, ons werk. De gehele dag door denken we van alles en zijn we dus slaaf van onze gedachten want net alsof we tegelijkertijd naar meerdere televisies kijken, volgen we alle verschillende gedachten in ons hoofd. Dodelijk vermoeiend!
Je geest draait je een rad voor ogen met vaak zinloze gedachten.
Je bent niet je gedachten. Je hebt een orgaan – je hersenen, welke gedachten creëert. Niet al je gedachten zijn waar. Ze zijn random geproduceerd door je menselijke hersencomputer die alleen aan de hand van de input die je hebt gekregen de werkelijkheid interpreteert en categoriseert.
Je verleden heeft je reacties gegeven op een omgeving om te overleven. Je gebruikt die reacties automatisch als gedragsrepertoires ook in het nu. In een andere situatie dus waarvoor ze eigenlijk niet meer geschikt zijn.
Een oude aap nieuw gedrag leren is evenwel moeilijk. Bewustzijn helpt!
Wanneer je je bewust wordt van de gedachten die je hebt kun je ze onderzoeken:
- Is het waar wat ik denk?
- Heb ik daar bewijzen voor?
- Wat zou meer waar kunnen zijn?
Op deze manier kun je erachter komen of je gedachten wel overeenkomen met de werkelijkheid van het nu! Of dat het wellicht interpretaties zijn, ideeën over de werkelijkheid.
Wanneer iemand mij voorbij loopt zonder mij gedag te zeggen kunnen mijn gedachten een heel verhaal verzinnen over het ‘waarom’. Voorbeelden van dat soort interpretaties zijn: ‘Ze wil me geen gedag zeggen, ze is boos op me, ze negeert me opzettelijk etc.’ Dit soort gedachten maken me niet vrolijk!
De werkelijkheid kan heel anders zijn: ‘ze heeft net gehoord dat haar kat is overreden en ze heeft verdriet, ze zag me gewoonweg niet, ze was in gedachten verzonken’
De laatste interpretaties zijn veel fijner en zouden ‘meer waar’ kunnen zijn. Vergeet dus niet je gedachten te onderzoeken op waarheid!
Wanneer je gedachten hebt kun je je ook afvragen: is het mijn, dein of “Zijn”:
- Is het mijn zaak, zo ja wat kan ik doen?
- Is het iemand anders zijn (meerderjarig volwassen en goed van verstand) zaak, zo ja dan hoef ik er niets mee
- Of ligt het nog verder buiten mijn macht, is het aan “een hogere macht”?
Zo kun je je voorstellen dat als ik denk: ‘het zou niet moeten regenen!’ Ik daar knap sacherijnig van kan worden, als het dan toch regent! Als ik in plaats daarvan bedenk, kan ik iets doen? Dan is het bijvoorbeeld een paraplu pakken en tegen mijzelf zeggen. Ik heb geen invloed op het weer, maar wel op hoe ik ermee om ga!
Wanneer ik iets vind over iemand anders, kan ik veel energie stoppen in het proberen veranderen van de ander. Ik kan commentaar hebben, kritiek geven en meer. Echter als je je in dit soort situaties afvraagt: wiens zaak is het? En je komt tot de conclusie dat jouw naam geen plek heeft in deze situatie. Dan is het belangrijk dat je leert loslaten. Bemoei je er niet mee, handen thuis. En bovenal gun de ander zijn eigen groeiproces! Je leert een kind niet lopen als het nooit mag vallen! Dus wanneer je vind dat je collega harder moet werken! Of niet zo vaak op zijn telefoon moet zitten… Vraag je dan af: Wiens zaak is het? Wiens baan? Wiens Smartphone? Juist die van je collega!
Maar! Zul je zeggen! Ik heb er last van, als hij niet doorwerkt moet ik het doen! Of krijg ik al die klachten te horen!
Dan wordt het interessant, want bij deze opmerkingen staat jouw naam:
- Ik moet het doen! (Is het waar? Weet je zeker dat het waar is? Hoe zit het met grenzen stellen, assertief zijn etc!?)
- Ik krijg al de klachten te horen (Is het waar? Ja. Wat kun je doen met deze situatie? Zijn het jouw klachten? Nee, maar ik moet ze afhandelen. Welke invloed heb je op deze situatie? Niet, ik moet ze afhandelen! Oké heb je invloed op de manier waarop je ze afhandelt? Ja. Oké dus je kunt daar iets met de situatie, gebruik de invloed. Overleg met je leidinggevende en geef aan dat je dat vervelend vind.)
- Wanneer je echt last hebt van een collega: kun je een verzoek doen vanuit JOUW EIGEN BEHOEFTE, NIET UIT DE BEHOEFTE HEM TE VERANDEREN, maar uit behoefte om jouw eigen situatie prettig te houden. ‘Ik zie dat je op je smartphone zit. (feit zonder oordeel) Ik merk dat ik daar nerveus van wordt.(benoem je gevoel) Ik ben bang voor de klachten die ik eventueel moet afhandelen (benoem je gedachten). Zou je voor mij….en dan doe je je verzoek. )
Als derde kun je bovenstaande ook skippen en je gedachten observeren:
Oh kijk nou wat ik denk, dat is best pittig, ik wordt er helemaal nerveus van, nou zeg!
En je laat de gedachte los, hij vliegt voorbij als een wolkje in de lucht. Erken, benoem en laat los… Zo simpel kan het zijn.
Dagelijks mediteren kan je helpen je bewust te worden van je gedachten. Zodat je ze makkelijker kunt loslaten!
Wanneer je regie neemt over je gedachten is de wereld minder zwaar als dat die lijkt!
Wanneer je leeft in het nu is er niks te vrezen. Het verleden bestaat niet meer en nu hoef je slechts te ademen.