Een relatie met een partner, vriend of vriendin spiegelt iets wat in jou leeft. Het schuurt langs pijnplekken of daagt je uit meer over je eigen levensreis te weten te komen.
Wanneer mensen gaan scheiden of een vriendschap verbreken komt er vaak oud zeer naar boven, verwijten, pijn, of boosheid. Soms kun je bepaalde gebeurtenissen niet accepteren of heb je moeite met het gedrag van je ex.
Acceptatie brengt vrede en verzet brengt vaak ongemak, klachten of emotie. Bijvoorbeeld:
- Verzet tegen hoe je ex was of had moeten zijn.
- Verzet tegen wat je graag had gekregen maar niet hebt mogen ontvangen.
- Verzet tegen de behoeften die je wellicht ergens nog hebt en je wens ‘erboven’ te staan.
Een scheiding doet zeer, zelfs wanneer je denkt er al klaar mee te zijn. Zelfs wanneer je ‘al’ een ander hebt. Er zijn altijd dingen om te missen, vertrouwde gevoelens, de leuke dingen, de minder leuke dingen, de gemeenschappelijke ervaringen, mensen en kinderen. Of dat ene wat nou net wel vanzelf ging en wat je bij ‘de nieuwe partner’ net niet hebt!
Uit elkaar gaan betekent rouwen en erkennen wat er was en is. Het betekent naar binnen keren en zelf kijken waar jouw deel van de verantwoordelijkheid voor de relatie ligt.
En jouw deel kan best wel eens zijn: dat je je ex niet accepteert zoals hij of zij is. Dat je een (wellicht geheel terecht) verwijt, mening of oordeel hebt over diens gedrag, diens keuzes of diens houding.
Hoewel een mening, oordeel of verwijt uitermate goed lijkt te werken om je los te maken van iemand is het ook energie die je daarmee juist ook vastketent aan de persoon die je ver- of beoordeeld.
Je zet je af en kleeft tegelijkertijd aan de ander vast.
Pas wanneer je geen verwijten meer ervaart ben je los. Dat betekent dus niet dat je geen verwijten mag hebben. Net zo goed als het niet betekent dat je niet boos of verontwaardigd mag zijn. Juist wel. Zolang je verwijten, boosheid, verdriet of andere emoties ervaart kun je ze doorleven en erkennen. Wanneer je je emoties doorvoelt (Dat betekent overigens niet: afreageert op je ex! Het betekent zelf voelen wat je voelt en jezelf hierin steunen zodat je het kunt dragen.) komen ze niet vast te zitten. Je kunt je verantwoordelijkheid nemen en zorgen voor dat deel in jou dat deze emoties ervaart en in je naar boven brengt.
Misschien voel je pijn, gekwetstheid, afwijzing, verdriet, schuld of minderwaardigheid. Misschien voel je je juist slachtoffer van de situatie en verwijt je de ander zijn of haar gedrag. In welke modus je ook zit. Wat de ander ook heeft gedaan of heeft gelaten. Je bent zelf verantwoordelijk voor wat je ervaart in de scheiding. Niet schuldig aan wel verantwoordelijk voor wat het met je doet. Wat is het verschil? Wanneer je verantwoordelijkheid neemt voor wat je ervaart kun je voor jezelf (leren) zorgen daarin. Wanneer je focust op de ander of het veroordelen van de ander ben je niet bij jezelf en kun je onvoldoende voor jezelf zorgen! Wanneer je je focust op jezelf dan kun je jezelf geven wat je nodig hebt om je emoties los te kunnen laten.
Een voorbeeld:
Mijn ex-vrouw heeft nooit gewerkt en doet het liefst zo min mogelijk.
Dit is een interpretatie en een verwijt in een. Terwijl het een feit lijkt. Het zegt eigenlijk ook:
Ik wilde iets van mijn vrouw. Ik wilde samen met haar de lasten delen. Ik voel me niet gesteund.
De steun of erkenning kun je dan jezelf geven: ‘jeetje wat heb ik altijd hard gewerkt. Wat heb ik me alleen gevoeld. Ik vind het zo verdrietig dat we dit niet hebben kunnen oplossen samen. Ik ben er voor mijzelf. Ik laat mijzelf niet in de steek. Ik mag het rot vinden’.
Voorbeeld twee:
Mijn ex is verbaal heel sterk, hij windt iedereen om zijn vinger.
Het lijkt op een feit maar het is een verwijt en een interpretatie. Ik hoor ook:
Ik heb het gevoel dat ik ergens in ben getrapt, en nu voel ik me stom.
Ook hier kun je steun en erkenning aan jezelf geven: ‘ik zie dat ik mijzelf verwijt dat ik erin ben getrapt. Maar eigenlijk ben ik gewoon heel lief en loyaal geweest en goed van vertrouwen. Dat zijn stuk voor stuk hele mooie eigenschappen. Ik heb mijn uiterste best gedaan om geloof te hebben in de relatie en het leek ook mooi. Het mag pijn doen. Ik ben niet stom maar lief en loyaal. Ik heb gedaan wat ik kon. Ik mag trots zijn op mijzelf.’
Nog enkele voorbeelden:
- Ze maakt me boos… ik hoor: ik ervaar machteloosheid en daardoor boosheid om dat af te dekken. Ik mag voelen wat ik voel. Natuurlijk ben ik verdrietig en boos. Het is toch helemaal niet leuk om zo behandeld te worden en om dit mee te moeten maken. Ik ben er voor mijzelf. Ik mag me geraakt voelen. Ik troost mijzelf. Ik ga voor mijzelf zorgen.
- Hij heeft alles voor ons verziekt. ik hoor: ik ben over mijn grenzen gegaan. Ik heb gedaan wat ik kon en zie nu dat ik een volgende keer beter voor mijzelf mag zorgen. De ander kan dat niet voor mij doen en dat hoeft ook niet. Ik kan leren om minder te pleasen en mijzelf beter te voelen over wie ik ben. Ik mag grenzen hebben. Ik ben goed genoeg ook al voel ik dat nu nog niet zo. Ik ga mijn best doen om dat te leren.
- Zij heeft me voorgelogen. Ik hoor: ik kan niet meer op mijzelf vertrouwen. Ook al baal ik ervan dat ik erin ben gestonken, ik kan er niets aan doen. Als ik het had geweten had ik anders gehandeld. Ik wilde haar zo graag geloven. En dat is alleen maar knap. Het is jammer dat ze niet eerlijk kon zijn. Wellicht had ik ook wel boos gereageerd ik weet het niet. Het gelieg doet me pijn en ik mag voelen wat ik daarin voel. Het is ook pijnlijk!
- Hij kwam nooit voor me op. Ik hoor: Ik ben niet voor mijzelf opgekomen of ik voelde me alleen in de relatie. Ik voelde me in de steek gelaten.
- Hij is oppervlakkig. Ik hoor: Ik voelde te weinig verbinding. Ik kreeg niet de diepgang die ik nodig had. ik wijs iets in hem af, zodat ik me kan losmaken.
Wat het ook is wat je de ander kwalijk neemt. Zolang het actief is in je systeem heb je de ander nog niet echt losgelaten.
En dat is helemaal oké, zolang je dat beseft. Ieder verwijt, klacht of wens die je hebt kun je zien als een uitdaging en aanwijzing in een. Daar ligt nog wat onontgonnen terrein over jouw binnenste.
Wat maakt dat je je ex wilt kleineren, lelijk over de ander wilt praten. Welke pijn probeer je daarmee te ontkennen. Wat probeer je te rechtvaardigen voor jezelf?
Wat maakt dat je de ander niet kunt laten zoals hij is? Natuurlijk in het geval van verwaarlozing, misbruik of mishandeling van de kinderen is het juist om hier iets van te vinden en te handelen ter bescherming van de kinderen en jouzelf.
Waar ik het hier over hebt zijn oordelen als: Zij is gek, hij is een narcist, hij denkt alleen maar aan zichzelf, zij is een flirt, hij is oppervlakkig, zij kijkt niet naar haar kinderen om etc. Wat het ook is wat je ervaart en of het nu klopt met de werkelijkheid of niet. Je kunt je aan de hand van je verwijten leren focussen op jezelf. Wat ben je aan het doen. Wat maakt dat je aandacht bij de ander ligt en niet bij jezelf.
Op de ander heb je geen invloed en op jezelf wel.
Wat heb je nodig (gehad) en hoe kun je dit aan jezelf geven?
Wanneer ik iets ‘vind’ van mijn ex van wie ik lang geleden ben gescheiden dan weet ik dat ik iets in mijzelf aan te kijken heb. Kennelijk heb ik op dat punt geen vrede met wat er is. Daarin ligt een belangrijke les. Wanneer ik het ontken, duw ik de onvrede in de onderstroom en heb ik kans dat mijn innerlijke conflict bij mijn kinderen terecht komt en dat wil ik voorkomen! Ik kijk dus naar mijn oordelen. Ik onderzoek wat maakt dat ik oordeel. Welke beweging maak ik? Probeer ik wellicht ‘beter’ te zijn dan de ander omdat ik me onzeker voel. Wellicht ben ik onbewust nog aan het strijden om erkenning of goedkeuring. Of zoek ik naar erkenning dat we beiden een aandeel hebben in de scheiding. Wat het ook is wat dat innerlijke conflict veroorzaakt. Ik kijk het aan. Laat het er zijn. Doorvoel wat eronder zit en laat het vrij!
Voor mij is dit toegepaste spiritualiteit. Het is niet alleen voor jezelf belangrijk om te kijken of je nog actieve gevoelens hebt voor je ex, maar ook voor de kinderen. Wanneer je jouw gevoelens aankijkt hoeven de kinderen ze niet te dragen en komt er geen ballast uit jouw relatie bij hen te liggen. Alleen daarom al is dit innerlijk werk erg belangrijk!
Jij ook?
Wat ook heel goed kan werken is om je (ex) relatie op te stellen zodat je kunt zien of er nog iets actief is in de onderstroom. Zodat je deze vrij kan maken en je eigen weg kunt vervolgen.